به یاد قربانیان "فراموش شده" فاجعه هیسل
 |
پس از گذشت سی سال از شبی که فوتبال را به هراس انداخت، در شبی که 39 هوادار یوونتوس وقتی حصار بین هواداران ورزشگاه قدیمی هیسل در بروکسل فرو ریخت، به کام مرگ گرفتار شدند و زمانی که هواداران یوونتوس تلاش می کردند تا از حمله وحشیانه حامیان لیورپول فرار کنند، تراژدی وخیم تر شد، همچنان نوشتن از آن فقدان در تورین به قوت خود باقیست.
خیلی زود بعد از حادثه هیسل، گروهی از خویشاوندان قربانیان، «انجمن بستگان قربانیان1» را به ریاست اُتِلو لورنتینی2، که فرزندش روبرتو، یک پزشک بود و در جریان رساندن کمک های اولیه به دیگر هواداران به قتل رسیده بود، در شهر آرتزو3 تاسیس کردند. این انجمن در کانون توجه کسانی که فکر می کردند باشگاه آنچه که شایسته 39 خانواده داغدیده و بیش از 400 مجروح است را انجام نداده، قرار گرفت.
کمپین دیگری با نام «یادبود و عدالت4» که همیشه مدافع حقوق و آرمان های تشکیلات هواداران یوونتوس می باشد، توسط اُلترا های5 باشگاه تاسیس شد. بعضی از اُلترا های یوونتوس گروه هایی تحت عناوین وایکینگ6 و یا دروگی7 که محل حضورشان در ورزشگاه گوشه استادیوم یا پشت دروازه ها می باشد که در دهه 80 میلادی زمانی که استادیوم المپیکو تورین میزبان بازی های یوونتوس بود، به جایگاه فیلادلفیا8 معروف بود.
در سال 2010، آندره آ آنیلی برادر زاده ریاست سابق کارخانه فیات و مردی که اسمش با یوونتوس گره خورده، جیانّی آنیلی بزرگ، ریاست باشگاه را رسماً به عهده گرفت. در بیست و پنجمین سالمرگ قربانیان فاجعه هیسل، آندره آ آنیلی ریاست جدید باشگاه در سخنانی اذعان داشت: «در آن زمان من 9 ساله بودم، بازی را از تلوزیون تماشا می کردیم و آن روز بود که وحشت را در چهره والدینم مشاهده کردم. آن روز بود که من بزرگ شدم؛ آن روز بود که من بالغ شدم». آنیلی هم در افتتاحیه استادیوم جدید بانوی پیر، با شلیک 39 تیر ثاقب و انتخاب جمله «در یاد ها9» که به صورت آتشین از روی زمین ورزشگاه به نمایش درآمد، لحظات بسیار زیبایی را برای تماشاگران پدید آورد.
چند روز مانده به سی اُمین سالگرد فاجعه هیسل، در آخرین بازی خانگی یوونتوس از رقابت های سری آ برابر ناپولی، اُلترا های یوونتوسی در دقیقه «39» بازی، با دست گرفتن پوستر های که نام قربانیان حادثه و همچنین پرچم سیاه رنگ بزرگی که روی آن «39+» نوشته شده بود و در زیر آن کلمه «احترام10» درج شده بود به قربانیان فاجعه هیسل ایفای احترام کردند. همچنین در طبقه فوقانی استادیوم، بنر سفید رنگی که تقریباً کل «جایگاه 11Sud» را پوشش داده بود و روی آن جمله «در حقیقت هیچ کسی کشته نشده است، چون آنها برای همیشه در قلب بازماندگان زنده هستند» نوشته شده بود، توسط تیفوسی های12 یوونتوس به معرض نمایش در آمد.
جمعه 29 ماه می امسال، چند روز پیش از فینال برلین، باشگاه یوونتوس مراسم یادبودی را در کلیسای Gran Madre di Dio در شهر تورین برگزار خواهد کرد، کلیسایی که معماری آن از معبد رومی پانتئون13 واقع در شهر رُم ایتالیا الهام گرفته است. در بیانیه رسمی باشگاه یوونتوس آمده است:
«درجریان چند ماه اخیر، باشگاه فوتبال یوونتوس مشغول به گفتگوی صمیمانه و موثر با انجمن خانواده های قربانیان هیسل با هدف برگزاری یادواره 39 هواداری که سی سال پیش در استادیوم جان باخته اند، بوده است. 29 می 1985 باید روز شوق و مسرت برای فوتبال قلمداد می شد، اما در عوض با بی رحمی بی سابقه ای به یک تراژدی تبدیل شد، تراژدی که دیگر نباید اجازه دهیم دوباره اتفاق بیافتد».
«برای سال های بسیار، این 39 قربانی موضوع اهانت، تنها با هدف حمله به رنگ های سیاه و سفید بوده اند. این عمل شرم آوری است که نه در هیچ ورزشگاهی و نه در هیچ بحث ورزشی جایی ندارد. این سوگواری سالیانه هم باید به عنوان آغاز راهی بشمار رود تا دیگر شاهد تکرار چنین رفتارهایی نباشیم».
به مناسبت این مراسم، بپه فرانزو14، یکی از کهنه کارترین لیدرهای هواداران یوونتوس، کسی که دو کتاب به نام های «جایگاه15» و «میراث هیسل16» را به تحریر در آورده، به همراه دومنیکو لادادیو17 طراح و صاحب «موزه مجازیِ18» انجمن بستگان قربانیان، پروژه ای بلند پروازانه تر از مراسم تدارک دیده شده توسط باشگاه یوونتوس را شروع کرده اند.
یکی از این پروژه ها، اجرای نمایش برجسته ایست که توسط لادادیو طراحی گشته و در آن هنرپیشه ای به نام عمر روتولی19 متن نمایش را با آواز قرائت می کند. محتوای متن به داستان مذهبی گلگتا20، «رودخانه ای از خون21» تشبیه ادبی بسیاری دارد که به صورت مستقیم مقصران کشتار فاجعه هیسل یعنی هواداران باشگاه لیورپول و بدنه مدیریت فوتبال اروپا، «یوفا» را هدف قرار داده است.
فرانزو هم از دو سال پیش به دقت بر روی برنامه هایی برای روز گرامیداشت سی اُمین سالگرد فعایت داشته و همچنین بخشی از محتوای متن نمایش لادادیو را هم او گنجانده است: «می خواهیم همه را در کنار یکدیگر جمع کنیم، هواداران، خویشاوندان قربانیان و باشگاه یوونتوس را، همان طور که باید باشد. همچنین شامل متعصبین چپ و راست هم می شود، با اتحاد احساس ستیزشان. یادبودی از جایگاه و خیابانی که متعلق به همه ماست، به هر هوادار، به هر خانواده و یوونتوس». شایان ذکر است که مراسم سالگرد از برنامه های دیگری نیز برخوردار خواهد بود.
اُتلو لورنتینی بنیان گذار انجمن بستگان قربانیان سال پیش در گذشت، اما انجمن تحت تأسیسش از ژانویه گذشته توسط نوه اش، آندره آ لورنتینی، مجدداً در همان شهر آرتزو آغاز به فعالیت کرد. آندره آ در مورد مراسم اظهار داشت: «با اندوه فراوان، هیسل را فقط با یک چیز به خاطر می آورم، آن هم پدرم می باشد، روبرتو، که در این جریان جان باخت. ما خیلی خوشحال خواهیم شد اگر کسی بخواهد تا چیزی را با انجمن به اشتراک گذارد. ما از باشگاه یوونتوس به خاطر این مراسم متشکریم و ما نقشمان را به عنوان متعهدان به یادبود قربانیان ایفا خواهیم کرد... ما به خاطر قربانیان در تنها سوگواری سالیانه مشترکمان با باشگاه، در مراسم یادبود شرکت خواهیم کرد».
فرانزو هم افزوده: «اگر با هم متحد نباشیم، نمی توانیم از حقمان دفاع کنیم. ما می دانیم که مقصر چه کسی است و همچنین می دانیم چه کسی مسبب این کار بوده است، اما آلان زمان بلند پروازی بیشتر است. از طرفی، خاطرات خصوصی خانواده های قربانیان وجود دارد که باید مورد احترام قرار گیرد. اما از طرف دیگر، ما هم نیاز به تکریم جمعی، مراسم جمعی و یادبود جمعی داریم، برای اینکه اتفاقاتی که افتاده است هم به تاریخ باشگاه و هم به همه هواداران متعلق است، همانطور که خاطرات خصوصی خانواده های قربانیان، متعلق به خودشان است». همچنین در این هفته فرانزو به دنبال تصویب رسمی طرحی از طرف شورای شهر تورین برای سفر به بروکسل بوده است تا با قرار دادن حلقه های گل در محل حادثه به قربانیان ادای احترام کنند.
گارینی22 مادر یکی از قربانیان از شهر پولیا23 احساسات خود را این طور بیان می کند: «وقتی پسرت را به این صورت از دست می دهی، یعنی توسط اینچنین آدم هایی به قتل می رسد، مصیبتی غیر قابل بیان است. این چیزی نیست که با گذشت زمان هم بتواند بهبود پیدا کند. این قضیه شما را در قلبتان می کشد».
الساندرو بروگی24 یکی از هواداران یوونتوس که حتی در آن زمان به دنیا نیامد بوده، با کنایه اضافه می کند: «خانواده های 96 قربانی لیورپولی25، احساس فقدان را به خوبی می دانند، اما هنوز هم ما کاملاً فراموش شده ایم».
یوونتوس، یکی از با اعتبارترین اضلاع فوتبال دنیا، باکسب نتیجه تساوی در سیزدهمین روز ماه می برابر کهکشانی های مادرید جواز حضور در فینال لیگ قهرمانان اروپا 2015 را بدست آورده است، همان فینالی که برای اولین بار در 29 می 261985 آن را برنده شده اند. با گذشت همه این اتفاقات، اکنون بیانکونری امیدوار است تا با فتح برلین، شاید بتواند مرحمی بر بازماندگان قربانیان فراموش شده حادثه هیسل باشد.
یادشان همیشه در قلب ها
______________________________
پا نوشت:
1- The relatives’ association
2- Otello Lorentini
3- Arezzo
4- The campaign for justice and memory
5- Ultràs: اُلترا (یا اولترا) به طرفداران بسیار افراطی و متعصب در فوتبال ایتالیا که عضوی از تشکیلات گسترده ای می باشند، اطلاق می شود. همه برنامه ها و واکنش های اُلترا از دل تشکیلات طرفداران ویژه هر باشگاه بر می خیزد و یک اُلترا تابعی از یک مجموعه است.
6- Viking
7- به ایتالیایی Drughi؛ برگرفته از عنوان انگلیسی Droogs از فیلم سینمایی پرتغال کوکی (A Clockwork Orange)، که ریشه اصلی آن در زبان روسی از لغت друг با تلفظ /drug/ به معنی رفیق می باشد.
8- Curva Filadelfia
9- In Memory
10- Rispetto
11- Curva Sud: جایگاه فعلی اُلترا ها در استادیوم جدید یوونتوس که به یاد اسطوره باشگاه، گائتانو شیرا نام گذاری شده است.
12- Tifo: لغت تیفوس یا تیفوسی (Tifoso) در ایتالیا به هواداران افراطی ورزشی منتسب است.
13- Pantheon
14- Beppe Franzo
15- The Curva
16- The legacy of Heysel
17- Domenico Laudadio
18- Virtual museum
19- Omar Rottoli
20- Calvary یا Golgotha، با تلفظ گلگتا یا جلجتا نام تپه ایست که در کتاب مقدس انجیل یاد شده و در نزدیکی دیوار اورشلیم واقع می باشد جایی که در آن حضرت عیسی را به صلیب کشیدند.
21- River of blood
22- Guarini
23- Puglia
24- Alessandro Borghi
25- اشاره به سانحه هیلزبورو (Hillsborough)، حادثه‌ای بر اثر تجمع انسانی که در نیمه نهای جام حذفی انگلستان و در استادیوم هیلزبورو شهر شفیلد بین تیم‌های لیورپول و ناتینگهام فارست در ۱۵ آوریل ۱۹۸۹ به وقوع پیوست. در این حادثه ۹۶ نفر جان خود را از دست دادند و ۷۶۶ نفر مجروح شدند که همگی آنها جزو هوادارن لیورپول بودند.
26- لیگ قهرمانان اروپا پیش از سال 1992 به جام قهرمانی باشگاه های اروپا موسوم بوده است.
